Czy pracownik może sam zdecydować o samoizolacji?

Często pracodawcy i pracownicy mają dylemat, co zrobić w sytuacji, gdy pracownik miał kontakt z osobą zarażoną na koronawirusa, a nie otrzymał jeszcze decyzji ze stacji sanitarno-epidemiologicznej. Czy pracownik może sam zdecydować o samoizolacji i czy przysługuje mu usprawiedliwianie nieobecności, gdy sam, dla bezpieczeństwa współpracowników, zdecyduje się na kwarantannę?

Publikacja: 17.11.2020 12:51

Czy pracownik może sam zdecydować o samoizolacji?

Foto: Samoizolacja za zgodą pracodawcy. Tak wskazuje MRPiT. Źródło: Adobe Stock

Samoizolacja, kwarantanna, praca zdalna często powodują niepewność wśród pracowników i pracodawców co do właściwego trybu postępowania. Wyjaśnimy więc kilka wątpliwości z nimi związanych.

Nieobecność w pracy

W rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy, określono sytuacje, w których pracodawca może usprawiedliwić nieobecność pracownika w pracy: ,,Przyczynami usprawiedliwiającymi nieobecność pracownika w pracy są zdarzenia i okoliczności określone przepisami prawa pracy, które uniemożliwiają stawienie się pracownika do pracy i jej świadczenie, a także inne przypadki niemożności wykonywania pracy wskazane przez pracownika i uznane przez pracodawcę za usprawiedliwiające nieobecność w pracy.”

CZYTAJ TEŻ: Jak szybko trzeba poinformować pracodawcę o zakażeniu?

W sytuacji, gdy pracownik wie o terminie i przyczynie nieobecności, powinien uprzedzić o niej pracodawcę. Gdy wystąpiła sytuacja niespodziewana, skutkująca brakiem możliwości stawienia się pracownika w pracy, powinien on niezwłocznie o tym fakcie powiadomić pracodawcę oraz podać powód i  przewidywany termin trwania tej nieobecności. Nie później niż w drugim dniu nieobecności w pracy. Dowodem usprawiedliwiającym nieobecność pracownika w pracy jest m.in. decyzja właściwego państwowego inspektora sanitarnego, wydana zgodnie z przepisami o zwalczaniu chorób zakaźnych – w razie odosobnienia pracownika z przyczyn przewidzianych tymi przepisami.

Samoizolacja za zgodą pracodawcy

Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii w piśmie z 28 października 2020 r. (DPR-I.058.47.2020.MP) wyjaśniło wątpliwości dotyczące decyzji o samoizolacji pracownika.

,,Pracownicy, którzy obawiają się o zdrowie swoje i innych osób, powinni w pierwszej kolejności skontaktować się ze stacją sanitarno-epidemiologiczną, która podejmie decyzję o dalszym postępowaniu, np. skierowaniu pracownika na kwarantannę. Jeśli powiatowy inspektor sanitarny nie podejmie decyzji o odosobnieniu (kwarantannie lub izolacji), wówczas pracownik powinien skontaktować się z pracodawcą i ustalić dalsze postępowanie; w takiej sytuacji pracownik może po porozumieniu z pracodawcą, np. wykorzystać urlop wypoczynkowy lub urlop bezpłatny albo pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie pracy zdalnej.”

CZYTAJ TEŻ: Maseczki i rękawiczki od pracodawcy czy własne?

Praca zdalna

Również w ustawie z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 w  art. 3 ust.1. określono, że: ,,W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu, w celu przeciwdziałania COVID-19 pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna).”

CZYTAJ TEŻ: Praca zdalna a zakażenie. Czy informować pracodawcę?

Reasumując, istotna i konieczna jest komunikacja pomiędzy pracodawcą a pracownikiem oraz zrozumienie obecnie panującej sytuacji w kraju. Możliwość pracy zdalnej jest dobrym rozwiązaniem, korzystnym dla obu stron. Pracodawca nie musi szukać zastępstwa dla pracownika, który jest nieobecny w pracy, nie dezorganizuje to pracy przedsiębiorstwa i pozostałych pracowników a pracownik otrzymuje normalne wynagrodzenie za świadczoną pracę.

Praca zdalna podczas kwarantanny

Osoby, które miały kontakt z osobą zarażoną COVID-19, najczęściej są kierowane na kwarantannę. Powstał przez to dylemat, czy osoba zdrowa może w tym czasie wykonywać pracę w trybie zdalnym. Rozwiązując te wątpliwości, ZUS wypowiedział się w tej sprawie: ,,Przy ustalaniu prawa do zasiłku chorobowego osobie odbywającej kwarantannę stosuje się ogólne zasady określone w ustawie zasiłkowej. Jedną z nich jest pozbawienie prawa do zasiłku chorobowego w przypadku wykonywania pracy zarobkowej w okresie niezdolności do pracy. Zatem wykonywanie pracy zdalnej w okresie kwarantanny stanowi okoliczność pozbawiającą prawa do zasiłku chorobowego.”

CZYTAJ TEŻ: Leki na odporność dla pracowników w kosztach pracodawcy

Kwarantanna nie jest równoznaczna z chorobą. Kwarantanna jest okresem izolacji osoby zdrowej, u której nie stwierdzono zarażenia COVID-19, ale była ona narażona na takie zakażenie (kontakt z osobą chorą). Oznacza to, że osoba która przebywa na kwarantannie i nie wystąpiła o zasiłek chorobowy, a po uzgodnieniu z pracodawcą będzie wykonywać pracę zdalną, nie ma prawa do zasiłku chorobowego. Jednak ma prawo do wynagrodzenia za pracę.

Zmiany w przepisach

3 listopada 2020 r. prezydent podpisał ustawę z 28 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID­­‑19, które reguluję kwestię pracy podczas kwarantanny. Stanowisko z ustawy jest zbieżne z przytoczonym stanowiskiem ZUS.

Samoizolacja, kwarantanna, praca zdalna często powodują niepewność wśród pracowników i pracodawców co do właściwego trybu postępowania. Wyjaśnimy więc kilka wątpliwości z nimi związanych.

Nieobecność w pracy

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Kadry & Płace
Będą nowe obowiązki dla pracodawców. Chodzi o płodność podwładnych
Kadry & Płace
Czterodniowy tydzień pracy jako benefit dla pracowników
Kadry & Płace
Zapadł precedensowy i korzystny dla firm wyrok ws. rekrutacji pracowników
Kadry & Płace
Wiadomo już, ile wyniesie odpis na ZFŚS i świadczenie urlopowe w 2024 r.
Kadry & Płace
Pracownik często się spóźnia po kilka minut? Sąd: można go zwolnić