Obecnie do wyboru są trzy formy opodatkowania: skala PIT, podatek liniowy oraz ryczałt. Czwartą formą opodatkowania jest karta podatkowa, jednak od 2022 r. mogą z niej korzystać tylko ci podatnicy, którzy byli opodatkowani w tej formie na dzień 31 grudnia 2021 r. i kontynuują opodatkowanie kartą.
Wybierając formę opodatkowania trzeba rozważyć kilka kwestii.
Po pierwsze stawkę podatku. Na skali wynosi 12 i 32 proc. Niższy podatek zapłacimy od dochodu do 120 tys. zł rocznie. W tym 30 tys. zł, czyli tzw. kwota wolna, jest w ogóle nieopodatkowane. Na liniówce PIT wynosi 19 proc. dochodu. Na ryczałcie stawek jest kilka, liczymy je od przychodu (bez kwoty wolnej).
Druga kwestia to koszty biznesu. Na skali oraz liniówce odliczamy je od przychodu. W efekcie płacimy podatek od dochodu. Na ryczałcie nie ma takiej możliwości, daninę liczymy od samego przychodu. Koszty więc nam przepadają.
Trzecia: składka zdrowotna. Przedsiębiorcy rozliczający się według skali liczą ją od dochodu, stawka to 9 proc. Na liniowym PIT wynosi 4,9 proc. U ryczałtowców jej wysokość zależy od przychodów (są podzieleni na trzy grupy). Na ryczałcie i liniówce można odliczyć część albo całą składkę.