Przyczynkiem do debaty o tym, co się dzieje w światowym handlu („Globalny handel i geopolityka”) była prezentacja raportu „Polska w globalnych łańcuchach dostaw w czasie pandemii i wojny” autorstwa ING Banku Śląskiego. I jak przypomniał Leszek Kąsek, starszy ekonomista w ING Bank Śląskim, aż 70 proc. globalnego handlu odbywa się w łańcuchach dostaw. Przy czym większość transportu towarów odbywa się drogą morską, a tymczasem podczas pandemii koronawirusa koszt frachtu z Chin do Europy wzrósł siedmiokrotnie, a z USA do Europy sześciokrotnie. Co ciekawe koszt frachtu z Europy do Państwa Środka nie wzrósł.
Od napięcia do zmian
– Czuliśmy od dawna, że gospodarka światowa jest zbyt uzależniona od Azji. Zbyt duże było też uzależnienie krajów UE od importu surowców energetycznych z Rosji. Teraz na skutek pandemii oraz wojny w Ukrainie obserwujemy gwałtowne zmiany w tym zakresie – mówił Michał H. Mrożek, wiceprezes ING Banku Śląskiego. Analizowano też, co będzie się działo dalej i jak może ułożyć się na nowo mapa globalnego handlu.
– Sygnały co do przyszłości są sprzeczne, a na pewno niejednoznaczne. Na stole jest nowa strategia na linii UE–Chiny i USA–Chiny. Obserwujemy powrót do sytuacji z czasów zimnej wojny, kiedy to USA i Europa ścigały się technologicznie ze Związkiem Radzieckim. Teraz chodzi o Chiny. Przy czym jednocześnie rok 2021 przyniósł kolejny rekord inwestycji zagranicznych w Chinach – mówił Krzysztof Drynda, prezes Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu (PAIH).
Dodał jednak, że układ bipolarny, czyli USA–Chiny nie jest tak jednoznaczny jak dawniej.
– Jest kilkoro graczy na świecie, którzy chcą rozdawać karty. Wygranymi mogą być Australia, bo posiada metale rzadkie, czy najmocniejsza w Afryce Nigeria ze względu na surowce naturalne, ale też Arabia Saudyjska i Zjednoczone Emiraty Arabskie (ZEA) z uwagi na ropę naftową. Ważny jest też obszar ASEAN-u. Kraje w nim stowarzyszone zawiązują przeróżne sojusze handlowe – analizował szef PAIH, podkreślając, że Polska też ma swe szanse z uwagi na skracanie łańcuchów dostaw, nearshoring, znakomite kadry i mocną gospodarkę.
