Ulgi uznaniowe: NSA wydał korzystny wyrok dla firm w tarapatach

Fiskus przy stosowaniu umorzenia zobowiązany jest do wyważenia interesu społecznego z indywidualnym - uznały sądy.

Publikacja: 06.02.2023 13:23

Naczelny Sąd Administracyjny

Naczelny Sąd Administracyjny

Foto: Fotorzepa / Marta Bogacz

Jak przypomina na łamach "Rzeczpospolitej" Aleksandra Tarka, ustawodawca przewidział deskę ratunkową dla podatników, którzy mają problem ze spłatą bieżącego czy zaległego podatku. To tzw. ulgi uznaniowe – raty, odroczenie i umorzenia. Jak się jednak okazuje, fiskus niezbyt chętnie je przyznaje, zwłaszcza przedsiębiorcom.

Tak było w sprawie przedsiębiorcy, który wpadł w finansowe tarapaty m.in. przez zaległości od kontrahenta. Chodziło o niecałe 9 tys. zł zaległego PIT za 2015 r. plus odsetki. Mężczyzna dodał, że samotnie wychowuje dwójkę dzieci, a była żona cały majątek przepisała na partnera. Podkreślił, że przez lata rzetelnie regulował podatki, chce kontynuować działalność i nadal zatrudniać pracowników, a umorzenie zaległości podatkowej mu w tym pomoże.

Skarbówka nie zgodziła się jednak na umorzenie zaległości. Urzędnicy nie kwestionowali trudnej sytuacji finansowej rodziny przedsiębiorcy, która w ich ocenie świadczy o wystąpieniu przesłanki ważnego interesu podatnika. Jednak ich zdaniem umorzenie byłoby przedwczesne i nieuzasadnione z punktu widzenia interesu publicznego. Dlaczego? Otóż jak przypomniano, prowadzenie działalności nierozerwalnie związane jest z szeregiem obowiązków, w tym podatkowych, a ryzyko gospodarcze obciąża zawsze przedsiębiorcę. Dlatego niedopuszczalne jest przenoszenie jego ciężaru na budżet, czyli na społeczeństwo.

Inaczej do sprawy podeszły sądy. WSA w Łodzi podkreślił, że fiskus przy stosowaniu spornej ulgi zobowiązany jest do wyważenia interesu społecznego z indywidualnym. Bo ważny interes podatnika i publiczny to pojęcia o równorzędnym charakterze, a stawianie ich w sprzeczności jest nieakceptowalne. Ponadto zdaniem WSA interesu publicznego nie można sprowadzać wyłącznie do zasady powszechnego i terminowego płacenia podatków. Skoro w spornej sprawie fiskus dopatrzył się przesłanki ważnego interesu podatnika, to powinien zająć się też kwestią spełnienia warunków do przyznania ulg przewidzianych dla przedsiębiorców.

Również Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. akt III FSK 1245/21) stanął po stronie przedsiębiorcy. Wyjaśnił, że interesu podatnika nie można ograniczać tylko do sytuacji nadzwyczajnych czy zdarzeń losowych. A przesłanki interesu publicznego nie można wiązać wyłącznie z obowiązkiem ponoszenia ciężarów publicznych, ani przeciwstawiać jej przesłance ważnego interesu podatnika.

Jak przypomina na łamach "Rzeczpospolitej" Aleksandra Tarka, ustawodawca przewidział deskę ratunkową dla podatników, którzy mają problem ze spłatą bieżącego czy zaległego podatku. To tzw. ulgi uznaniowe – raty, odroczenie i umorzenia. Jak się jednak okazuje, fiskus niezbyt chętnie je przyznaje, zwłaszcza przedsiębiorcom.

Tak było w sprawie przedsiębiorcy, który wpadł w finansowe tarapaty m.in. przez zaległości od kontrahenta. Chodziło o niecałe 9 tys. zł zaległego PIT za 2015 r. plus odsetki. Mężczyzna dodał, że samotnie wychowuje dwójkę dzieci, a była żona cały majątek przepisała na partnera. Podkreślił, że przez lata rzetelnie regulował podatki, chce kontynuować działalność i nadal zatrudniać pracowników, a umorzenie zaległości podatkowej mu w tym pomoże.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
PIT & CIT & VAT
Czy można wycofać nieruchomości z firmy a najem opodatkować ryczałtem
Materiał Promocyjny
Zwinny, wyrazisty i dynamiczny. SUV, który bryluje na europejskich salonach
PIT & CIT & VAT
Mieszkania dla pracowników spoza UE w kosztach firmy? Fiskus jest na tak
PIT & CIT & VAT
Dlaczego dla fiskusa wspieranie Ukraińców jest gorsze niż inwestycje w ekologię
PIT & CIT & VAT
Jak odliczyć VAT z faktur na zakup auta
Materiał Promocyjny
THE FUTURE OF FINANCE
PIT & CIT & VAT
Okulary w kosztach firmy? Jest korzystna interpretacja dla przedsiębiorcy
Materiał Promocyjny
Nowe finansowanie dla transportu miejskiego w Polsce Wschodniej