Kary umowne w kosztach. Sąd: wyjątek od zasady trzeba interpretować ściśle

Wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów nie obejmuje wszelkich kar umownych i odszkodowań bez wyjątku - wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi.

Publikacja: 20.07.2023 13:27

Kary umowne w kosztach. Sąd: wyjątek od zasady trzeba interpretować ściśle

Foto: Adobe Stock

Spór dotyczył interpretacji art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT. Przepis ten wyłącza z kosztów uzyskania przychodów wydatki związane z uiszczeniem kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Kanwą sporu był wniosek o interpretację podatkową spółki, która zajmuje się produkcją narzędzi i wyrobów metalowych. W umowach z klientami (zarówno krajowymi, jak i zagranicznymi) ma zawarte klauzule określające kary umowne za opóźnienia w dostawach towarów oraz ich brak. Spółka zastrzegła, że ewentualne opóźnienia i braki w dostawach towarów wynikają z czynników zewnętrznych od niej niezależnych np. zaburzenia w globalnych łańcuchach dostaw, problemy logistyczne, okresowo zwiększone zamówienia na produkty. Jak dodała, w latach ubiegłych, istotnym elementem wpływającym na terminowość dostaw były również ograniczenia związane z epidemią COVID-19.

Spółka była przekonana, że zapłacone kary są dla niej kosztem podatkowym. Wydatki te pozostają bowiem w związku z jej działalnością gospodarczą. A zapłata kar umownych ma na celu podtrzymywanie dotychczasowych relacji z klientami i rekompensowanie negatywnych skutków związanych z brakami w dostawach bądź ich opóźnieniem, wynikającymi z okoliczności niezależnych.

Innego zdania była jednak skarbówka, która powołując się właśnie na 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT uznała, że ponoszone przez podatnika koszty kar umownych wynikające z braków dostaw lub opóźnień w dostawach towarów nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów.

Urzędnicy wskazali, że wyłączenie odnosi się do kategorii odszkodowań i kar umownych, nie precyzując, że chodzi tylko o te będące następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez dłużnika na skutek niedochowania przez niego należytej staranności. Tym samym, należy przyjąć, że wszelkie odszkodowania i kary umowne z wymienionych w tym przepisie tytułów nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Niekorzystną dla spółki interpretację uchylił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi (sygn. akt I SA/Gd 269/23). W jego ocenie wyłączeni z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT nie obejmuje wszelkich bez wyjątku kar umownych i odszkodowań – lecz tylko takie, które zostały w nim sprecyzowane. I jako wyjątek od zasady powinien być interpretowany ściśle.

Jak podkreślono, ustawodawca wyraźnie rozróżnia kwestię „wady” od „zwłoki”, a więc nie można uznać, że są to pojęcia tożsame. Nie sposób więc przyjąć, że przez „wadę” powinna być rozumiana również zwłoka czy opóźnienie w dostawie towarów i usług.

Czytaj więcej

Pandemiczne perturbacje nie pozbawiają bonusu

Spór dotyczył interpretacji art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT. Przepis ten wyłącza z kosztów uzyskania przychodów wydatki związane z uiszczeniem kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Kanwą sporu był wniosek o interpretację podatkową spółki, która zajmuje się produkcją narzędzi i wyrobów metalowych. W umowach z klientami (zarówno krajowymi, jak i zagranicznymi) ma zawarte klauzule określające kary umowne za opóźnienia w dostawach towarów oraz ich brak. Spółka zastrzegła, że ewentualne opóźnienia i braki w dostawach towarów wynikają z czynników zewnętrznych od niej niezależnych np. zaburzenia w globalnych łańcuchach dostaw, problemy logistyczne, okresowo zwiększone zamówienia na produkty. Jak dodała, w latach ubiegłych, istotnym elementem wpływającym na terminowość dostaw były również ograniczenia związane z epidemią COVID-19.

1 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
PIT & CIT & VAT
Pożar na Marywilskiej. Straty w kosztach firm, ale muszą spełnić warunki
PIT & CIT & VAT
NSA wydał ważny wyrok dla ryczałtowców. Chodzi o stawkę podatku i żądanie PKWiU
PIT & CIT & VAT
Przedsiębiorca na walce ze stresem skorzysta też podatkowo
PIT & CIT & VAT
Skarbówka rzuca kłody firmom oszukanym przez hakerów
PIT & CIT & VAT
Kiedy KSeF wejdzie w życie? Sejm przyjął ustawę z nowym terminem