Koronawirus a biznes, pytania i odpowiedzi: zasady zasiłku opiekuńczego

Pytanie:

Komu przysługuje zasiłek opiekuńczy oraz dodatkowy zasiłek opiekuńczy?

CZYTAJ TAKŻE: Koronawirus. Jak złożyć wniosek do ZUS o zwolnienie ze składek

Odpowiedź:

Zasiłek opiekuńczy przysługuje pracownikowi, zleceniobiorcy (tzw. kontraktorowi), osobie prowadzącej działalność gospodarczą, która dobrowolnie płaci składkę chorobową.

Zgodnie z art. 32 ustawy zasiłkowej zasiłek opiekuńczy (do 60 dni) przysługuje osobie ubezpieczonej, czyli osobie, za którą płatnik płaci składkę na ubezpieczenie chorobowe (pracownik, zleceniobiorca, czyli osoba, która ma zawartą umowę cywilnoprawną – tzw. kontraktor), lub która płaci te składkę za siebie (działalność gospodarcza).

Komu przysługuje zasiłek opiekuńczy

Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:

CZYTAJ TAKŻE: Postojowe razy trzy i szersze zwolnienia ze składek ZUS

1) dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku:

a) nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza, a także w przypadku choroby niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą, o której mowa w art. 50 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz.U. z 2019 r. poz. 409), lub dziennego opiekuna sprawujących opiekę nad dzieckiem.
b) porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki.
c) pobytu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne.

CZYTAJ TAKŻE: Innowacyjna szczepionka na COVID-19 wchodzi w fazę testów

2) chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat:

2a) chorym dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji do ukończenia 18 lat.

2b) dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji do ukończenia 18 lat w przypadku:

a) porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki.
b) pobytu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne.

CZYTAJ TAKŻE: Koronawirus. Kto dostanie postojowe od państwa

3) innym chorym członkiem rodziny.

Opieka nad dziećmi i członkami rodziny

Za członków rodziny, o których mowa w ust. 1 pkt 3, uważa się małżonka, rodziców, rodzica dziecka, ojczyma, macochę, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku powyżej 14 lat – jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki.

CZYTAJ TAKŻE: Koronawirus. Dla kogo dopłata do pensji? Nie dla wszystkich

Za dzieci w rozumieniu ust. 1 i 2 uważa się dzieci własne ubezpieczonego lub jego małżonka oraz dzieci przysposobione, a także dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie.

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy na podstawie specustawy z 2 marca 2020 r. przysługuje ponadto za okres do 14 dni w przypadku nieoczekiwanego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły.

Warunek otrzymania zasiłku

Warunkiem otrzymania zasiłku jest osobiste sprawowanie opieki nad dzieckiem.

Zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny. Nie dotyczy to jednak opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat.

CZYTAJ TAKŻE: Koronawirus. Gdzie znaleźć tekst specustawy