Będą kary za niewłaściwe użycie oznaczeń „bio” lub „eko”

Trwają prace nad nową ustawą o rolnictwie ekologicznym, która to ma uporządkować rynek żywności organicznej, zagwarantować większe bezpieczeństwo, a nieuczciwych wytwórców karać za niewłaściwą reklamę.

Publikacja: 20.10.2021 12:00

Karanie za stosowanie w reklamach nieprawdziwych oznaczeń „eko” czy „bio” jest w porównaniu z obowią

Karanie za stosowanie w reklamach nieprawdziwych oznaczeń „eko” czy „bio” jest w porównaniu z obowiązująca ustawą poszerzeniem zakresu sankcji.

Foto: ValentinValkov

Już wkrótce, bo od stycznia 2022 r. w unijnym porządku prawnym nastąpią fundamentalne zmiany w obszarze ekologicznej (organicznej) żywności. Obecnie obowiązujące rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 z 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych zostanie uchylone i zastąpi je rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 z 30 maja 2018 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007. Ta legislacyjna zmiana zrodziła skutek w postaci potrzeby zmiany w polskim prawie. Minister rolnictwa i rozwoju wsi przygotował projekt ustawy o rolnictwie ekologicznym, która uchyli obecnie obowiązującą ustawę z 2009 r.

Mały rynek, ale szybko rosnący

Według danych Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS) na 31 grudnia 2020 roku w Polsce działało 20 253 producentów ekologicznych, którzy mają różną formę organizacyjno-prawną. Dominują mikro oraz mali i średni przedsiębiorcy. Z najnowszego raportu „Żywność ekologiczna w Polsce. Raport 2021” przygotowanego przez Koalicję na Rzecz Rozwoju Rynku Żywności Bio i NielsenIQ wynika, że wartość polskiego rynku żywności ekologicznej (wyrażona w cenach detalicznych brutto) szacowana jest na 1,36 mld zł, co stanowi zaledwie 0,5 proc. całego rynku spożywczego. W przypadku ziemi uprawnej ogółem produkcja ekologiczna stanowi 3,5 proc.

Czytaj więcej

Uwolnienie rolniczego handlu detalicznego

W porównaniu do 2019 roku w 2020 r. wartość rynku wzrosła o 10 proc. Inne trendy widoczne w tym segmencie żywności to wyraźna poprawa w dostępności produktów z wykorzystaniem e-commerce. Poza tym systematycznie zwiększa się udział produktów świeżych w sprzedaży oraz zauważalny jest dynamiczny wzrost sprzedaży produktów roślinnych.

W każdym mieście w Polsce powyżej 20 tys. mieszkańców istnieje już sklep z żywnością ekologiczną. W całej Polsce jest 850 sklepów, których średnia powierzchnia wynosi 60 mkw (51 tys. mkw to łączna szacunkowa powierzchnia sprzedaży). Z kolei średnia wartość paragonu to 75 zł. Co ważne pandemia SARS-Cov-2 przyspieszyła rozwój tego rynku.

Ustawowe nowości

Projekt ustawy nie burzy tego, co zbudowała ustawa z 2009 r. Unijne rozporządzenie z 2018/848, które wejdzie w życie od stycznia 2022 r., będzie jeszcze bardziej sprzyjać produkcji ekologicznej, a wręcz daje normatywną podstawę udostępnienia produktów ekologicznych wśród uczniów przedszkoli i szkół. Ponadto, należy podkreślić, że to rozporządzenie realizuje niektóre postanowienia „Zielonego Ładu”. Innymi słowy, ten akt jest dowodem na to, że od „zielonej rewolucji” nie ma już odwrotu.

Czytaj więcej

Minister rolnictwa naprawił błąd, po ośmiu latach!

Projekt ustawy dotyczy dwóch obszarów:

1.      żywności ekologicznej sensu stricte oraz

2.      środków od produkcji żywności (np. nawozy, diagnostyka i badania roślin).

Przykładowe zmiany, jakie ma wprowadzić projektowana ustawa w odniesieniu do ustawy obecnie obowiązującej to:

·       wprowadzenie jednolitej bazy producentów objętych kontrolą i certyfikacją w rolnictwie ekologicznym;

·       wprowadzenie wymogu zapewnienia przez jednostkę certyfikującą możliwości wyszukiwania danego producenta ekologicznego za pomocą jego nazwy lub jej części, lub adresu w obszernym wykazie prowadzonym przez Głównego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych;

·       umożliwienie nabycia uprawnień inspektora rolnictwa ekologicznego bez egzaminu przez osoby posiadające dyplom ukończenia studiów co najmniej pierwszego stopnia na kierunku rolnictwo, zootechnika lub technologii żywności oraz mającym ukończone szkolenie w zakresie rolnictwa ekologicznego, zgodnego z wymogami, które będą ustalone w drodze rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi;

·       wprowadzenie dofinansowania do stosowania ekologicznego materiału rozmnożeniowego roślin, celem zwiększenia wykorzystania tego materiału oraz przyspieszenia rozwoju polskiego sektora producentów ekologicznego materiału rozmnożeniowego roślin;

·       uelastycznienie przepisów dotyczących przywozu nawozów z innych państw UE oraz Turcji, dzięki czemu nawozy dopuszczone do stosowania w rolnictwie ekologicznym będzie można łatwiej sprowadzać do Polski co zwiększy ich dostępność dla rolników ekologicznych.

Od przedszkola do szkoły

Przedsiębiorcy produkujący żywność ekologiczną dzięki nowej ustawie uzyskają nowe możliwości biznesowe. Projekt przewiduje wprowadzenie możliwości udzielania dotacji placówkom oświatowym na zakup żywności ekologicznej do żywienia uczniów tych placówek. W praktyce minister rolnictwa otworzy żywność ekologiczną na bardzo atrakcyjny segment konsumentów uczniów przedszkoli i szkół podstawowych, którzy w przyszłości będą decydentami zakupowymi. Jest to niemały zasięg. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, na które powołał się minister rolnictwa, w Polsce działa 22 tys. przedszkoli oraz 14,5 tys. szkół podstawowych. Według ministra takie rozwiązanie będzie służyć podniesieniu świadomości konsumentów oraz zwiększy popyt na produkty ekologiczne na rynku.

Kara za niespełnienie wymagań

Nowa ustawa ma lepiej i skuteczniej chronić interesy konsumentów i eliminować z rynku nieuczciwych producentów. Zgodnie z projektem ustawy osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która stosuje w reklamie lub opisie handlowym produktu niespełniającego wymagań przepisów o rolnictwie ekologicznym oznaczenia odnoszące się do produkcji ekologicznej, w tym przez oznakowanie określeniem „ekologiczny” lub pochodną tego określenia, lub określeniem „eko” lub „bio”, podlega karze pieniężnej w wysokości do 200 proc. korzyści majątkowej uzyskanej lub którą mógłby uzyskać za wprowadzone do obrotu produkty, nie niższej jednak niż 1000 zł.

Czytaj więcej

ARiMR, czyli największa rolnicza agencja rozliczeniowa, będzie działać biznesowo

Karanie za stosowanie w reklamach nieprawdziwych oznaczeń „eko” czy „bio” jest w porównaniu z obowiązująca ustawą poszerzeniem zakresu sankcji. Z pewnością nie jest to jednak jedyna intencja legislacyjna. Przewidziane w projekcie zasady certyfikacji produktów ekologicznych w połączeniu z mechanizmem kar wyeliminują z rynku podróbki ekologicznej żywności, dla promocji których nieuczciwi producenci stosują rozmaite określenia reklamowe omijające wymogi unijnego i polskiego prawa, jak np. „jabłka wyhodowane na ekologicznej ziemi”, czy „pomidory bez nawozów” bez faktycznego spełnienia w tych przypadkach wymogów jakościowych i bezpieczeństwa, jakie stawia prawo.

Już wkrótce, bo od stycznia 2022 r. w unijnym porządku prawnym nastąpią fundamentalne zmiany w obszarze ekologicznej (organicznej) żywności. Obecnie obowiązujące rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 z 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych zostanie uchylone i zastąpi je rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 z 30 maja 2018 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007. Ta legislacyjna zmiana zrodziła skutek w postaci potrzeby zmiany w polskim prawie. Minister rolnictwa i rozwoju wsi przygotował projekt ustawy o rolnictwie ekologicznym, która uchyli obecnie obowiązującą ustawę z 2009 r.

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Biznes
Kontrakt branżowy – producenci żywności są gotowi
Biznes
UOKiK chce ukrócić nieuczciwe praktyki w handlu poza lokalem firmy
Biznes
Produkty złożone – zmiana zasad ich importu
Eksport
Brexit - pełne kontrole graniczne z Wielką Brytanią przesunięte
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Rolnictwo
Biura KOWR wesprą za granicą polskie firmy rolno-spożywcze. Rusza ich pilotaż