Wprowadzona z początkiem br. tzw. „biała lista podatników” – rejestr podatników VAT ma na celu zapewnienie m.in. bezpieczeństwa prowadzonych transakcji pomiędzy kontrahentami. Podatnik zanim dokona przelewu powinien sprawdzić czy realizuje go na rachunek bankowy widniejący w rejestrze podatników VAT. W przeciwnym wypadku może ponieść negatywne konsekwencje.
W art. 117ba ordynacji podatkowej ustawodawca wprowadza solidarną odpowiedzialność podmiotu opłacającego fakturę za podatek VAT, który powinien odprowadzić wystawca faktury, o ile płatność nie została dokonana na rachunek bankowy znajdujący się w wykazie podatników VAT. Przepis art. 117ba ordynacji podatkowej przewiduje kilka wyjątków od tej zasady, które wyjaśniamy. Wskażemy także jak można, a jak nie należy w związku z omawianymi przepisami, formułować klauzule umowne.
CZYTAJ TEŻ: Alkohol jako firmowy prezent świąteczny. Co z podatkiem VAT?
Art. 117ba ordynacji podatkowej przewiduje odstępstwa od zasady solidarnej odpowiedzialności podatnika, w tym dwa o charakterze ogólnym. Pozwalają one uniknąć solidarnej odpowiedzialności poprzez płatność w mechanizmie podzielonej płatności lub przez złożenie zawiadomienia o dokonaniu płatności na rachunek spoza „białej listy podatników VAT” do właściwego (dla wystawcy zbywcy) naczelnika urzędu skarbowego. Warto zaznaczyć, ze termin ten przedłużono do 14 dni na czas trwania stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego na mocy 15zzn ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.
Biała lista podatników VAT i klauzule umowne o charakterze informacyjnym
Wejście w życie art. 117ba ordynacji podatkowej wywołało powszechną reakcję w obrocie gospodarczym w postaci umieszczania w umowach licznych klauzul, które zawierają oświadczenie podmiotu, który ma otrzymać płatność, że jego rachunek znajduje się na „białej liście podatników VAT” oraz że zobowiązuje się ten stan utrzymać, a o jego zmianie niezwłocznie zawiadomić. Tego rodzaju postanowienia umowne są nie tylko zrozumiałe, ale i nie budzą żadnych wątpliwości w kontekście dopuszczalności ich stosowania.
CZYTAJ TEŻ: Darowizny laptopów i tabletów nadal z 0 proc. VAT
Bardzo często jednak powyższym klauzulom towarzyszą inne, które – co najmniej w niektórych sytuacjach – mogą zostać uznane za bezwzględnie nieważne. Sprowadzają się one do przyznania dłużnikowi prawa do wstrzymania się z płatnością w przypadku, gdyby rachunek wierzyciela nie znajdował się na „białej liście podatników VAT”.