Od 1 stycznia 2021 r. weszły w życie nowe przepisy obligujące Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) do prowadzenia ewidencji umów o dzieło. Jednocześnie nakładają one na firmy i osoby fizyczne nowe rygorystyczne obowiązki. W ciągu zaledwie siedmiu dni od zawarcia umowy o dzieło należy ją zgłosić na specjalnym formularzu RUD do ZUS-u. W przypadku braku zgłoszenia lub spóźnienia można spodziewać się kary sięgającej 5 tys. złotych.
Kiedy trzeba rejestrować umowę o dzieło?
Obowiązek rejestrowania wszystkich umów o dzieło, poza trzema sporadycznie występującymi wyjątkami, mają zarówno pracodawcy, jak i sami wykonawcy. Także w przypadku, jeżeli jest się osobą fizyczną i nie jest się zarejestrowanym w ZUS-ie jako płatnik składek, należy zarejestrować umowę o dzieło. Dodatkowo, sporo problemów dla firm generuje brak jasnej i w sposób klarowny wyjaśnionej różnicy pomiędzy umową o dzieło i oskładkowaną umową zlecenia. Przepisy w tej materii są tak mało precyzyjne, że w niektórych wypadkach definiuje je dopiero orzecznictwo sądowe. Powszechnie znane są też przypadki kwestionowania umów o dzieło i naliczenia wstecz składek ZUS z tego tytułu. To wszystko powoduje zarówno dodatkowe koszty, wprowadza niepotrzebne elementy ryzyka biznesowego, oznacza też stratę czasu dla przedsiębiorców.
W efekcie właściciele małych i średnich firm, którzy najczęściej korzystają z umów o dzieło, znaleźli się w kłopocie. Z jednej strony nie zawsze bowiem stać ich na stworzenie dodatkowego miejsca pracy – etatu, zwłaszcza w dobie pandemii i lockdownów. Z drugiej nie zawsze mają aż tyle zadań dla freelancerów. Jednorazowa pomoc marketingowa, techniczna czy copywriterska rozliczane na umowę o dzieło to dla nich szansa na uzyskanie potrzebnych narzędzi – takich jak strona www, reklamy, treści dla odbiorców – bez dodatkowych kosztów.
CZYTAJ TEŻ: Składki ZUS 2021 r. to już prawie 1500 zł
– Rejestracja umów o dzieło w ZUS-ie, zgodnie z nowymi przepisami, ani nie należy do łatwych, ani szybkich procesów – mówi Przemysław Głośny, prezes Useme.com, największej w Europie Centralnej i Wschodniej platformy dla legalnego rozliczania prac zdalnych.
– W całym zeszłym roku podpisano i zrealizowano w Polsce ponad pół miliona umów o dzieło. Zatem średnia tygodniowa to prawie 10 tysi. W pierwszych ośmiu dniach 2021 r., kiedy już obowiązywały nowe przepisy, do ewidencji ZUS-u zgłoszono zaledwie 1,6 tysiąca, tj. 15 proc. umów, w porównaniu do takiego samego okresu roku 2020. Nieco lepiej wypadł cały styczeń b.r., gdyż w ZUS-ie zarejestrowano 30 tysięcy umów, jednak w dalszym ciągu jest to tylko 71% umów zgłoszonych w 2020 – podsumowuje.
