Trudno szczegółowo analizować ekonomiczne skutki pandemii COVID-19, jednak właściwie nie ma wątpliwości, że zauważalne pogłębienie trudności z bieżącą realizacją zobowiązań – zarówno przez konsumentów, jak i przedsiębiorców – ma związek z kryzysem pandemicznym. W tym kontekście coraz więcej podmiotów nadziei na rozwiązanie kryzysu zadłużenia – i słusznie – upatruje w restrukturyzacji. Jednak narzędzie to może przynieść oddłużenie tylko wówczas, gdy zostanie odpowiednio wykorzystane. Do czego więc służy restrukturyzacja i jak ją właściwie przeprowadzić?
Rozwiązanie kryzysu zadłużenia
Aby dobrze zrozumieć instytucje prawne – a do takich bez wątpienia należy restrukturyzacja – zawsze należy wyjść od analizy obowiązujących przepisów. Zgodnie z Prawem restrukturyzacyjnym – a dokładniej z jego art. 3 ust. 1 – celem postępowania restrukturyzacyjnego jest uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika przez umożliwienie mu restrukturyzacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami, a w przypadku postępowania sanacyjnego również przez przeprowadzenie działań sanacyjnych, przy zabezpieczeniu słusznych praw wierzycieli. Przepis ten w syntetyczny sposób określa cele postępowania restrukturyzacyjnego – a więc jednej z czterech procedur prowadzonych na podstawie powołanej powyżej ustawy.
Każda restrukturyzacja – która może przybrać postać postępowania o zatwierdzenie układu; przyspieszonego postępowania układowego; postępowania układowego oraz postępowania sanacyjnego – służy przede wszystkim oddłużeniu, pozwalającemu na uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika. Dzięki temu restrukturyzowany dłużnik może nadal prowadzić swoje przedsiębiorstwo, co zresztą jest korzystnym rozwiązaniem także dla wierzycieli – wówczas mają oni większe szanse na zaspokojenie swoich należności w wyższym stopniu. Zresztą interesy dłużnika i jego wierzycieli zawsze muszą zostać odpowiednio zbalansowane. Przepisy Prawa restrukturyzacyjnego wprost zakazują pokrzywdzenia wierzycieli w wyniku postępowania restrukturyzacyjnego – także przytoczona powyżej regulacja wskazuje na potrzebę „zabezpieczenia słusznych praw wierzycieli”.
Czytaj więcej
Przedsiębiorcy chcąc rozwinąć swoją działalność włączają do swojej firmy inne osoby, czyniąc ich wspólnikami. Okazuje się, że może to być także dobry sposób na restrukturyzację zadłużenia firmy.
Tezy te – co warto jeszcze raz podkreślić – odnoszą się do każdego z postępowań restrukturyzacyjnych. Jednak w przypadku do najbardziej rozbudowanego z nich, a więc sanacji, do kwestii oddłużenia przedsiębiorcy dochodzi jeszcze możliwość przeprowadzenia wobec niego działań sanacyjnych. Mówiąc w pewnym skrócie polegają one na kompleksowym „uzdrowieniu” sytuacji przedsiębiorcy, stanowiąc dla niego szansę nie tylko na uregulowanie należności, ale również na powrót do dobrej sytuacji na rynku. Z tego względu po postępowanie sanacyjne najczęściej sięga się wówczas, gdy dłużnik wymaga rozbudowanej restrukturyzacji.
Liczy się właściwa strategia
Doświadczenie pokazuje, że restrukturyzacja to bardzo użyteczne narzędzie, rzeczywiście pozwalające na wyjście z nawet najpoważniejszego kryzysu zadłużenia. Aczkolwiek osiągnięcie tego celu wymaga zachowania kilku podstawowych zasad: wdrożenia restrukturyzacji w odpowiednim momencie, a więc „kiedy nie jest jeszcze za późno”; odpowiednie zaplanowanie postępowania, a zwłaszcza wybór środków, które mogą doprowadzić do oddłużenia. Restrukturyzację zawsze należy oprzeć na solidnie przeprowadzonej diagnozie pojawiających się trudności – a więc odpowiedzi na pytanie co spowodowało zadłużenie realnie zagrażające upadłością oraz co zrobić, aby z niego wyjść.
Owszem, restrukturyzacja nie jest prostym zadaniem – wymaga sporego nakładu sił i środków, a zwłaszcza swego rodzaju szczerości co do źródeł kryzysu. Niekiedy w postępowaniu restrukturyzacyjnym trzeba także podejmować odważne decyzje, zwłaszcza w zakresie doboru środków restrukturyzacyjnych czy zmian w strukturze przedsiębiorstwa. Jednocześnie to dłużnik musi „wymyślić” restrukturyzacje, a więc znaleźć remedium na trudności, w których się znalazł. W każdym razie postępowanie restrukturyzacyjne to – z wielu względów – najlepszy sposób na spłatę zobowiązań i powrót do normalnej działalności gospodarczej.
Autorem tekstu jest Konrad Radwan z Kancelarii Restrukturyzacyjnej KPR. Kancelaria jest zrzeszona w sieci Kancelarie RP działającej pod patronatem dziennika „Rzeczpospolita
